Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων και πώς μπορούμε να την προλάβουμε.
Καλό Δεκέμβρη σε όλους!
Στο σημερινό άρθρο θα μιλήσω για την κατάθλιψη των Χριστουγέννων (Christmas Blues) προκειμένου να προλάβω όλους εσάς που είστε επιρρεπείς.
Αν και δεν υπάρχει ως κλινική διάγνωση σε κανένα από τα Διαγνωστικά και Στατιστικά Εγχειρίδια Ταξινόμησης των Ψυχικών Διαταραχών (DSM), μπορεί να περιγραφεί ως φαινόμενο όπου ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται κανείς τα Χριστούγεννα είναι ασύμφωνος με αυτή την υπέρλαμπρη παραμυθένια γιορτή. Τα συναισθήματα χαράς δίνουν τη θέση τους στο άγχος, στο στρες, στην καταθλιπτική διάθεση, στην ψυχική και σωματική κόπωση, στη μοναξιά. Οι καταθλιπτικοί των γιορτών αναρωτιούνται τι τους συμβαίνει και γιατί δεν χαίρονται όπως όλοι οι άλλοι. Όταν κάποιος έχει ήδη από καιρό κάποιας μορφής κλινική κατάθλιψη τα συμπτώματα είναι λογικό τώρα να εντείνονται. Συχνά συμπτώματα είναι η απόσυρση από διαπροσωπικές σχέσεις, η έλλειψη της ερωτικής επιθυμίας, η αϋπνία ή υπνηλία, η ανορεξία ή η υπερβολική κατανάλωση τροφής, η χαμηλή αυτοσυγκέντρωση, τα προβλήματα μνήμης, η αναποφασιστικότητα, το αίσθημα επερχόμενης προσωπικής και οικογενειακής καταστροφής ή ακόμα και οι σκέψεις θανάτου με τάσεις αυτοκτονίας.
Μερικοί λόγοι της χριστουγεννιάτικης κατάθλιψης, η οποία αυξάνει τα αισθήματα αναξιότητας, είναι οι εξής:
- Η εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων και η πεποίθηση ότι "όσα πιο πολλά ξοδέψουμε τόσο καλύτερα θα περάσουμε", η οποία έρχεται σε μεγάλη σύγκρουση με τη δυσμενή οικονομική κατάσταση που βιώνουμε στη χώρα μας.
- Η πίεση να περάσουμε φανταστικά, οι υπερβολικές μας προσδοκίες και η σύγκριση των σχεδίων μας με αυτά των άλλων.
- Οι πολυάριθμες υποχρεώσεις (οργάνωση γιορτινού τραπεζιού, αγορές, κοινωνικές επαφές) σε συνδυασμό με τη συσσωρευμένη κούραση του χρόνου.
- Η ανασκόπηση της χρονιάς, η αυτοκριτική αλλά και το άγχος για το τι θα φέρει το νέο έτος.
- Η απώλεια που βιώνουμε λόγω θανάτου ενός αγαπημένου προσώπου, λόγω διαζυγίου, χωρισμού, αλλαγής τόπου διαμονής ή λόγω ανεργίας, προβλημάτων σωματικής υγείας κτλ.
- Οι φωτογραφίες των social media που εύκολα μπορούν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι όλοι οι άλλοι περνάνε υπέροχα ενώ εμείς όχι. (Φίλοι μου, άλλο το τι δείχνουν οι φωτογραφίες και άλλο το τι συμβαίνει πραγματικά μέσα στις ψυχές των ανθρώπων!)
Πώς περιορίζουμε, λοιπόν, όσο γίνεται την κατάθλιψη των γιορτών;
Πλάνο 9 βημάτων:
1. Αφιερώνουμε χρόνο για να έρθουμε σε επαφή με τον εσώτερο εαυτό μας. Αποδεχόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα, τα κατανοούμε.
2. Βάζουμε προτεραιότητες οργανώνοντας το πρόγραμμα κυρίως με βάση τα δικά μας θέλω και όχι τόσο με τα κοινωνικά πρέπει.
3. Ερχόμαστε συναισθηματικά πιο κοντά σε πολύ αγαπημένα μας και επιλεγμένα άτομα και αποφεύγουμε όσο γίνεται συγγενείς και ανθρώπους που ξέρουμε από προηγούμενες χρονιές ότι θα μας χαλάσουν τη διάθεση.
4. Προσφέρουμε ό,τι μπορούμε σε όποιον το επιθυμούμε. Αυτό μπορεί να είναι ένα απλό αληθινό χαμόγελο, λίγη ενθάρρυνση, ένα μικρό συμβολικό δώρο ή ρούχα που πλέον δεν χρειαζόμαστε.
5. Οριοθετούμε τις ανάγκες μας και δεν ξοδεύουμε άσκοπα αριστερά και δεξιά χωρίς ουσιαστικό λόγο.
6. Νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όλα τα μαθήματα που έχουμε πάρει στη ζωή και για όσα πηγαίνουν καλά στο σπίτι μας. Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν και χειρότερα!
7. Αποφεύγουμε υπερβολικές καταχρήσεις (διατροφή, αλκοόλ) και φροντίζουμε να κοιμόμαστε λίγο παραπάνω. Αν γυμναζόμαστε ιδιαίτερα έντονα τον υπόλοιπο χρόνο, κατεβάζουμε λίγο τους ρυθμούς για αυτές τις μέρες, προκειμένου το σώμα να ξεκουραστεί.
8. Ό,τι κι αν αποφασίσουμε να κάνουμε, σκεφτόμαστε πώς θα μπορούσαμε να το κάνουμε ακόμη καλύτερο!
9. Και τέλος, ζητάμε έγκαιρα βοήθεια από τον ψυχολόγο της αρεσκείας μας. Όσο περισσότερο αφήνουμε μέσα μας κάτι που μας ενοχλεί και μας ταλαιπωρεί, τόσο πιο πολύ ισχυροποιείται με το πέρασμα του χρόνου και τόσο πιο δύσκολο είναι μετά να το ξεπεράσουμε!